Ζαγόρι (κεντρικό)

Νομός
Ο νομός Ιωαννίνων διαθέτει εξαίρετες φυσικές ομορφιές, επιβλητικά βουνά, πυκνά δάση, φαράγγια και ποτάμια, λίμνες και οροπέδια. Η λαϊκή παράδοση επιβιώνει ακόμη συνταιριασμένοι με το πλούσιο, πανάρχαιο, ιστορικό παρελθόν, τα μνημεία και το χαρακτήρα των κατοίκων. Οι υποδομές του νομού βελτιώνεται όλα τα τελευταία χρόνια και η Ήπειρος αναβαθμίζετε ως προορισμός με σταθερούς ρυθμούς.

Διοικητικά στοιχεία - Διαμερίσματα – Ταυτότητα περιοχής
Η λέξη Ζαγόρι πρωτοεμφανίστηκε το 1321, προέρχεται από τα Σλάβικα και σημαίνει «πίσω από τα βουνά» (Za = πίσω, gora = βουνό). Έχει έκταση 1.000 περίπου τ.χλμ και αποτελείται από 46 χωριά. Παρά τις καταστροφές στην διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, διατηρεί πλούσια πολιτιστικά, αρχιτεκτονικά και πολιτισμικά στοιχεία, τα οποία του προσδίδουν μία μοναδική ιδιαιτερότητα. Στην περιοχή του υπάρχουν δύο Εθνικοί Δρυμοί και τέσσερις περιοχές του δικτύου Natura 2000, γεγονός που επιβεβαιώνει την μεγάλη οικολογική σημασία της περιοχής. Παρουσιάζει μεγάλη ποικιλότητα όσον αφορά τον αριθμό και τον τύπο των οικοτόπων καθώς επίσης και μεγάλο αριθμό ειδών ζώων ή φυτών. Γεωγραφικά χωρίζεται σε τρία τμήματα: το Δυτικό, το Κεντρικό και το Ανατολικό Ζαγόρι, ωστόσο πέρα από αυτό το χωρισμό παρατηρούμε τέσσερις χαρακτηριστικές ενότητες: Τα Βλαχοχώρια αφενός στα Βόρεια, Βρυσοχώρι, Ηλιοχώρι, Λάιστα, Βοβούσα και αφετέρου στην κοιλάδα του Βάρδα στα Ανατολικά, Ελατοχώρι, Μακρίνο, Φλαμπουράρι, Γρεβενήτι, Τρίστενο. Τα χωριά της κοιλάδας του Ζαγορίτικου (Λάκκα Ζαγορίου) στα Νότια, Δίκορφο, Μανασσή, Καλουτά, Καβαλλάρι, Ανθρακίτης, Διπόταμο, Φραγκάδες, Λεπτοκαρυά, Δόλιανη, Καρυές και Λιγγιάδες, αν και το τελευταίο βρίσκεται εκτός αυτής. Τα χωριά της κοιλάδας του Άνω Βίκου στο κέντρο (Κεντρικό Ζαγόρι) Σκαμνέλι, Τσεπέλοβο, Βραδέτο, Καπέσοβο, Κουκούλι, Κήποι, Νεγάδες, Βίτσα, Μονοδέντρι, Δίλοφο, Ασπράγγελοι, Ελάτη, Ελαφότοπος, Άνω Πεδινά, Κάτω Πεδινά. Τα χωριά της κοιλάδας του Βοϊδομάτη στα Δυτικά (Δυτικό Ζαγόρι), Μεγάλο και Μικρό Πάπιγκο, Αρίστη, Βίκος, Αγιος Μηνάς, Μεσοβούνι.

Γεύσεις
Η ηπειρώτικη κουζίνα είναι σπουδαία, με κύριο χαρακτηριστικό, εκτός από το ψητό κρέας, τις πίτες, και δη τις αλευρόπιτες, μανιταρόπιτες, πατατόπιτες, πίτες με λάχανο, χόρτο και κολοκύθι. Σε αρκετά μέρη θα δοκιμάσετε αγριογούρουνο και ελάφι ενώ τα τυροκομικά και οι χυλοπίτες βρίσκονται παντού.

Απόσταση
Τα Ιωάννινα απέχουν από την Αθήνα, 447 χλμ.
Τα Ιωάννινα απέχουν από τη Θεσσαλονίκη, 370 χλμ. (μέσω Κοζάνης).
Ασπράγγελοι από Ιωάννινα, 29 χλμ.
Δίλοφο από Ιωάννινα, 34 χλμ.
Ελάτη από Ιωάννινα, 29 χλμ.
Καπέσοβο από Ιωάννινα, 42 χλμ.
Κήποι από Ιωάννινα, 38 χλμ.
Κουκούλι από Ιωάννινα, 38 χλμ.
Βίτσα από Ιωάννινα, 36 χλμ.
Τσεπέλοβο από Ιωάννινα, 49 χλμ.
Βραδέτο, από Ιωάννινα, 52 χλμ.
Σκαμνέλλι, από Ιωάννινα, 53 χλμ.

Υψόμετρο
Ασπράγγελοι, 1000 μ.
Δίλοφο, 880 μ.
Ελάτη, 960 μ.
Κήποι, 800 μ.
Κουκούλι, 900 μ.
Βίτσα, 960 μ.
Τσεπέλοβο, 1080 μ.
Βραδέτο, 1340 μ.
Σκαμνέλλι, 1160 μ.

Η Περιοχή
Στους Ασπράγγελους αξίζει να δείτε την κεντρική πλατεία του χωριού, χαμένη μέσα στα πλατάνια, τη Μονή της Παναγιάς κτισμένη το 1580 αφιερωμένη στο Γεννέθλιο της Παρθένου και το Μνημείο της Ζαγορίτισας γυναίκας του 1940.
Το Δίλοφο είναι ένα από τα πλέον παραδοσιακά χωριά της περιοχής με πετρόχτιστα σπίτια και αρχοντικά εξαίρετης αρχιτεκτονικής. Από το χωριό αρχίζουν τα μονοπάτια για το φαράγγι του Βίκου και τη Βίτσα. Στο χωριό αξίζει της προσοχής σας η εκκλησία της Παναγίας με ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο, το αρχοντικό του Μακρόπουλου, το κτίριο της Αναγνωστοπουλείου σχολής στην κεντρική πλατεία και τα υπέροχα μονότοξα γεφύρια του Εβραίου και του Αγίου Μηνά στον Ξηροπόταμο.
Η Ελάτη χάνετε μέσα σε ένα μεγάλο δάσος από δρυς, πεύκα και έλατα και διαθέτει εξαίρετη θέα στο Ζαγόρι και τις κορυφές της Τύμφης. Μην παραλείψετε στάση στην πλατεία με το μεγάλο πλατάνι, την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, τις πετρόκτιστες βρύσες και το γεφύρι και τη διαδρομή μέχρι το Δικόρυφο μέσα από πλούσιο δάσος.
Το Καπέσοβο είναι ένα όμορφο χωριό με αρχοντικά και γραφικά λιθόστρωτα από όπου κατάγονται ονομαστοί αγιογράφοι του 18ου αιώνα. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου χρονολογείται από το 1793 και διαθέτει αγιογραφίες και τέμπλο. Δείτε την κοντινή χαράδρα της Μεζαριάς, τα λείψανα πελασγικών τειχών στο λόφο Γραδίστα και το κτίριο της Πασχαλείου Σχολής όπου φυλάσσεται ένας από τους πρωτότυπους χάρτες του Ρήγα.
Οι Κήποι είναι χτισμένοι αμφιθεατρικά στην καρδιά του Ζαγορίου και στην περιοχή μπορείτε να ασχοληθείτε με πλήθος εναλλακτικές αθλητικές δράσεις. Το χειμώνα κοντά στο χωριό τα νερά φουσκώνουν στους ποταμούς Βικάκη και Μπαγιώτικο και η διάβαση γίνετε από τα υπέροχα πέτρινα γεφύρια. Προσέξετε τις βρύσες του χωριού καθώς και το νερόμυλο δίπλα στο γεφύρι του Μύλου. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου από το 1779 είναι αξιόλογη τόσο για το τέμπλο όσο και για τις αγιογραφίες, το σπίτι του Αρτέμη ιδιαίτερο δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής με πλούσιο διάκοσμο και εξαίρετη λιθοδομή καθώς και τα γεφύρια. Το μονότοξο γεφύρι του Κοντοδήμου (1753) στη χαράδρα του Βίκου, το τρίτοξο γεφύρι του Μύλου (1748) στη ρεματιά του Μπαγιώτικου, το μονότοξο του Πιτσιώνη (1830) στη ρεματιά του Μπαγιώτικου, το τρίτοξο του Καλόγερου (1814) στις όχθες του Βίκου. Δείτε επίσης το Λαογραφικό Μουσείο του χωριού με πολύ καλή συλλογή αντικειμένων και φωτογραφιών (26530-71826).
Το Κουκούλι είναι χτισμένο κοντά στη χαράδρα του Βίκου και διαθέτει μερικά από τα ωραιότερα αρχοντικά της περιοχής. Δείτε το αρχοντικό του Ευγένιου Πλακίδα με ωραίες τοιχογραφίες, το κτίριο του Πνευματικού Κέντρου Κώστας Λαζαρίδης με βοτανική συλλογή και βιβλιοθήκη, το κτίριο του παλαιού σχολείου του 1830 που λειτουργεί ως ξενώνας, το Αμέλικο που είναι ο παλαιός κοινοτικός ξενώνας, τις βρύσες του χωριού, την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου του 1796 με ξυλόγλυπτο τέμπλο και την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής όπου κάτω από ιερό αναβλύζει πηγή. Επίσης δείτε το πέτρινο τοξωτό γεφύρι του Κόκκορου (1750) ένα από τα ομορφότερα της περιοχής.
Η Βίτσα διαθέτει πετρόχτιστα σπίτια και λιθόστρωτα καλντερίμια και είναι από τους αρχαιότερους οικισμούς της Ηπείρου - εδώ βρέθηκαν 140 τάφοι του 9ου π.Χ. αιώνα. Επισκεφτείτε τα αρχοντικά Βελογιάννη, Βασδέκη και Σκεύη, τη Βριζοπούλειο σχολή, Στην τοποθεσία Γενίτσαρη εντοπίστηκε αρχαίος οικισμός των Μολοσσών. Εκτός αυτών σταθείτε στην πλατεία της Κάτω Βίτσας όπου ο πλάτανός της λένε πως έχει ηλικία 6 αιώνων, στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου – Ταξιαρχών, στο δίτοξο γεφύρι του Μίσιου.
Το Τσεπέλοβο διαθέτει την εξαίρετη εκκλησία του Αγίου Νικολάου με επιχρυσωμένο τέμπλο και τοιχογραφίες. Για την ομορφιά της διακρίνεται η πλατεία με λιθόστρωτο, η Πινακοθήκη με έργα του Πέτρου Παπαβασιλείου, η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Ρογκόβου, ο τάφος του Ιωάννη Βηλαρά και η εντυπωσιακή χαράδρα του Ρογκόβου μαζί με το γεφύρι του Χασίου (1804) και το Παλαιογέφυρο (18ος αιώνα).
Το Βραδέτο, έχει την προσωνυμία μπαλκόνι του Ζαγορίου καθώς είναι χτισμένο σε απόκρημνη πλαγιά. Το χωριό είναι γνωστό για την περίφημη σκάλα του, ένα λιθόστρωτο φιδωτό καλντερίμι σε ορθοπλαγιά που έγινε τον 18ο αιώνα. Δείτε και την εκκλησία της Παναγιάς (1799), τη λιθόστρωτη πλατεία με τις βρύσες και τη μαγευτική τοποθεσία Μπελόη με πανοραμική θέα.
Το Σκαμνέλλι βυθίζετε σε ένα εντυπωσιακό φυσικό περίγυρο καθώς κτίστηκε στις πλαγιές της Τύμφης. Επισκεφτείτε την εκκλησία των Αγ.Αποστόλων (1793), τη Μονή του Αγίου Νικολάου και της Αγίας Παρασκευής, τα ερείπια πελασγικών τειχών κοντά στην Μονή της Αγίας Παρασκευής καθώς και τη χαράδρα του Μποκόβου. Σε μαγευτική τοποθεσία στο γυφτόκαμπο ιδρύθηκε από την αδελφότητα Σαρακατσαναίων η Σαρακατσάνικη Στέγη σε μια έκταση 15 στρεμμάτων. Στην ουσία ένα αντίγραφο ενός οικισμού. Αν σας δοθεί η ευκαιρία περπατήστε τη διαδρομή Σκαμνέλλι-Γυφτόκαμπος και θα εντυπωσιαστείτε από τη φυσική ομορφιά της πατρίδας μας.

Το φαράγγι του Βίκου
Το φαράγγι του Βίκου, με συνολικό μήκος 30 χλμ. και βάθος από 600 ως 1200 μέτρα, είναι ένα εντυπωσιακό μέρος, με οργιώδη βλάστηση και ενδιαφέρουσα ιστορία - εδώ έδρασαν οι «βικογιατροί», πρακτικοί γιατροί οι οποίοι θεράπευαν πλήθος ασθενειών με βότανα που μάζευαν από την πλούσια χλωρίδα του φαραγγιού. Εδώ βρίσκεται ο πιο τυρκουάζ ποταμός της Ελλάδας, ο Αώος ή Βοϊδομάτης, και μπορείτε να τον θαυμάσετε στεκόμενοι πάνω στα υπέροχα πέτρινα γεφύρια που πλημμυρίζουν την Ήπειρο.

Δρυμός Βίκου-Αώου
Η ίδρυση του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου πραγματοποιήθηκε το 1973. Εκτός από τον πυρήνα του που βρίσκεται γύρω από το φαράγγι του Βίκου και είναι έκτασης 34.120 στρεμμάτων, ΒΑ του απλώνεται η πολύ μεγαλύτερη σε έκταση περιφερειακή ζώνη περίπου 122.250 στρεμμάτων η οποία περιλαμβάνει και μέρος της κοιλάδας του Αώου. Το μεγαλείο της φύσης, με τις πηγές, τα ποτάμια, τα δάση και τα αγριολούλουδα, τους απόκρημνους βράχους και τα επιβλητικά φαράγγια μαρτυρεί τη σοφία του Πλάστη. Τα δημιουργήματα πάλι του ανθρώπου, τα κάστρα, τα γεφύρια, τα καταφύγια, οι εκκλησιές και οι οικισμοί δένουν αρμονικά με τα έργα της φύσης και μοιάζουν να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της! Ο επισκέπτης - εξερευνητής ξεκινά για την ανακάλυψη των μοναδικών τοπίων. Οι πλαγιές του Βίκου ορθώνονται επιβλητικές και γίνονται όλο και πιο απότομες. Η μικρή χαράδρα Μεζαριά χωρίζει τα ξακουστά Ζαγοροχώρια Βραδέτο και Καπέσοβο τα οποία και επικοινωνούν μεταξύ τους χάρη στην περίφημη σκάλα του Βραδέτου. Ψηλότερα, γύρω στα 700μ διακρίνεται το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής. Καθώς το μονοπάτι ανηφορίζει αφήνοντας την κοίτη του ποταμού στα δεξιά του, ο επισκέπτης συναντά ένα θεραπευτικό βότανο ικανό να επουλώνει τις πληγές, τον Ελλέβορο τον Κυκλόφυλλο, γνωστό και ως τρελόχορτο. Σε λιγότερο δύσβατα σημεία της χαράδρας υπάρχουν 67 ακόμα φαρμακευτικά φυτά, ενώ από συστηματικότερη έρευνα της χλωρίδας στην ευρύτερη περιοχή του Ζαγορίου καταγράφηκαν γύρω στα 1750 είδη φυτών και εντοπίστηκαν και 50 είδη ορχιδέας. Ο δρόμος φέρνει τον επισκέπτη στην Τρεμογέφυρα, που αποτελεί και το μοναδικό πέρασμα του φαραγγιού, όταν η βροχή φουσκώνει τα νερά του, ενώ στη δεξιά πλευρά της κοίτης βρίσκεται η δασωμένη χαράδρα του Μεγαλάκκου. Λίγα βήματα πιο κάτω αναβλύζουν οι μεγάλες πηγές του Βοϊδομάτη, ενώ στην απέναντι όχθη εμφανίζεται μέσα από το ποτάμι ο τεράστιος βράχος της Αγκαστρωμένης,που θυμίζει την κοιλιά ετοιμόγεννης γυναίκας. Ο Βοϊδομάτης θεωρείται το μοναδικό ποτάμι στην Ευρώπη με πόσιμο νερό, ενώ στα νερά του ζει κυρίως η πέστροφα. Δυτικά από τις πηγές του ξεκινά ένα απότομο μονοπάτι που τελειώνει στο χωριό Βίκος ή Βιτσικό, ενώ στη δυτική όχθη του βρίσκεται ένα δάσος γεμάτο πλατάνια, καθώς και η Μονή Σπηλαιώτισσα χτισμένη σε ένα βράχο στην άκρη του ποταμού. Αξιοσημείωτο είναι και το μοναστήρι αφιερωμένο στους Άγιους Ανάργυρους, καθώς και η παμπάλαια μονότοξη πέτρινη γέφυρα της Κλειδωνιάς. Στη ΒΔ πλαγιά της Αστράκας βρίσκεται το παραδοσιακό Πάπιγγο με το Μικρό και το Μεγάλο χωριό. Σε υψόμετρο 1 χλμ και με θέα μέχρι τα βουνά της Δωδώνης, το Πάπιγγο υπήρξε κάποτε η έδρα ισχυρής ομώνυμης τοπαρχίας που περιλάμβανε μια ομάδα από γειτονικά χωριά. Αφήνοντας πίσω τη γραφικότητα του χωριού ο επισκέπτης ανηφορίζει με προορισμό τη Δρακολίμνη της Τύμφης, μια από τις τρεις Αλπικές λίμνες της Πίνδου. Η πορεία του συνεχίζει έως ότου προβάλλει η ψηλότερη κορυφή της Τύμφης, η Γκαμήλα (2497μ). Προς τα ανατολικά αρχίζει ο γκρεμός της κοιλάδας του Αωού που κατεβαίνει 1600μ μέχρι την κοίτη του ποταμού. Ο εθνικός δρυμός Βίκου-Αωού είναι ένα μαγευτικό κομμάτι της φύσης που όμως χρειάζεται προστασία. Ωστόσο η οργάνωση και διαχείριση του δρυμού πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο που να διασφαλίζει τόσο το φυσικό του πλούτο, όσο και την αξιοπρεπή διαβίωση των μόνιμων κατοίκων του.

Η σκάλα του Βραδέτου
Ο 1973 ήταν η τελευταία χρονιά που οι κάτοικοι του Βραδέτου κατέβηκαν με τα πόδια τη «σκάλα» μέχρι το Καπέσοβο. Ο καινούργιος δρόμος είχε δοθεί στην κυ¬κλοφορία. Μέχρι τότε επικοινωνούσαν από τη «σκάλα». Στο τέ¬λος του 19ου αιώνα (δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς) έγινε το έρ¬γο αυτό. Στόχος τους, να ενωθούν με το υπόλοι¬πο Ζαγόρι. Γαντζωμένοι στα 1.350 μ. υψόμετρο, απομονωμένοι από τον κόσμο, ζούσαν τους βα¬ρείς χειμώνες στις απόκρημνες πλαγιές της Γκαμήλας. Από το 1600 που εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι κάτοικοι, δημιουργώντας ένα μικρό κτηνοτροφικό οικισμό, κατάφεραν πολλά και δια¬κρίθηκαν. Πάντα ζούσαν λίγοι κάτοικοι, 250 το 1875, 19 το 1981, ενώ το 1991 εμφανίζονται 30 που μάλ¬λον ανέβηκαν για να το τιμήσουν τη μέρα της απογραφής! Ακόμη και οι εκλογές στο χωριό τους, αν διεξάγονταν στην υπόλοιπη χώρα χει¬μώνα, στο Βραδέτο γίνονταν καλοκαίρι για να μπορέσει να φτάσει ο δικαστικός αντιπρόσω¬πος. Σ' αυτή την περίπου μοναστική διαβίωση, οι λίγοι κάτοικοι δεν φείσθηκαν κόπων και εξόδων για να κατασκευάσουν τη «σκάλα» τους. Τη σκάλα του Βραδέτου, το πιο εντυπω¬σιακό ίσως λιθόστρωτο μονοπάτι σε όλη την Ελλάδα. Το Βραδέτο είναι χτισμένο πάνω από τις κάθετες πλαγιές της χαράδρας του Βίκου. Ένας παραπόταμος του Βίκου είναι το φαράγγι της Μεζαριάς, που τυλίγει ανατολικά και νότια το υψίπεδο όπου βρίσκεται το Βραδέτο. Η «σκάλα» ελισσόμενη στις πλαγιές αυτού του φαραγγιού κερδίζει με τα 39 καγκέλια της (στροφές) και τα 1100 σκαλοπάτια της ύψος και έτσι μια κλίση 60 μοιρών την τιθασεύει και τη φτάνει στις 10. Ένα έργο τέχνης, υπομονής και καλαι¬σθησίας, που μπορείτε ν' απολαύσετε ακόμη περισσότερο όταν το κατηφορίζετε και βλέπετε τους ελιγμούς του που στριφογυρίζουν αρμονι¬κά μέχρι να περάσετε τα πέτρινα γεφύρια του και από εκεί να φτάσετε στο Καπέσοβο. Κατεβαίνοντας τη «σκάλα» ψάχνεις τρόπους να εκφράσεις την αρμονία που νιώθεις. Η διαδρομή Της σκάλας του Βραδέτου είναι μια πορεία μιάμισnς ώρας αν την ανεβείτε και μιας ώρας αν την κατεβείτε. Μη χάσετε αυτή τη μοναδική εμπειρία. Από το Καπέσοβο, αλλά και από το Βραδέτο ζητήστε πληροφορίες για την αρχή της διαδρομής.

Υγεία
Νοσοκομείο Ιωαννίνων Χατζηκώστα, 26510-33461
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, 26510-99111
Στους Ασπράγγελους, Αγροτικό Ιατρείο, 26530-22551
Στο Τσεπέλοβο, Αγροτικό Ιατρείο, 26530-81202

Οδική σύνδεση
ΚΤΕΛ Αθηνών, 210-5129363
ΚΤΕΛ Ιωαννίνων, 26510-25014, 26510-27442, 26510-26404

Αεροπορική σύνδεση
Αεροδρόμιο Ιωαννίνων, 26510-83600 και 26510-83602
Ολυμπιακή Αεροπορία, γραφείο Ιωαννίνων, 26510-23120

Χρήσιμα Τηλέφωνα
Δήμος Κεντρικού Ζαγορίου, 26530-22538
Δήμος Τύμφης, 26530-81203
Αστυνομία, στο Τσεπέλοβο, 26530-81201
Αστυνομία, στους Κήπους, 26530-71606
ΕΛΤΑ, Ασπράγγελοι, 26530-22549
Ορειβατικός Σύλλογος Ιωαννίνων, 26510-22138
Ε.Ο.Τ. Ιωαννίνων 26510-25086 και 26510-31456
Τουριστική Αστυνομία Ιωαννίνων, 26510-25673
Νομαρχία Ιωαννίνων, 26510-21909
Αναπτυξιακή Επιχείρηση Δήμου Κεντρικού Ζαγορίου 26530-22535-8
Κοινοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης Τσεπελόβου 26530-81203

Φαγητό
Που θα φάτε; αναντιρρήτως παντού. Στα χωριά θα φάτε καλά μαγειρευτά και βεβαίως κρεατικά της ώρας ή ψητά που είναι άνευ αντιπάλου! Στο Δίλοφο, οπωσδήποτε να πάτε για φαγητό στον Λίθο για πραγματικά υψηλή ελληνική κουζίνα ενώ συστείνουμε ιδιαίτερα και την ταβέρνα του κυρ Μήτσου. Στο Τσεπέλοβο το Μεζεδοπωλείο το Ζαγορίσιο. Στη Βίτσα καθίστε κάτω απ’ τον υπέργηρο (600 ετών) πλάτανο της πλατείας κι απολαύστε ζαγορίσιες πίτες. Η Κικίτσα στο Μονοδένδρι είναι... must. Τέλος, περάστε οπωσδήποτε μια βόλτα από τη Στέρνα στο Καπέσοβο, ένα κουκλίστικο ζαχαροπλαστείο παραδοσιακών ζαγορίτικων προϊόντων, για να προμηθευτείτε τις μαρμελάδες σας, τα βότανά σας, αλλά και σιροπιαστά γλυκά από οικογενειακές συνταγές, όπως π.χ. τα ιτσλί.

Διαμονή Ξενοδοχεία
Όλα τα χωριά διαθέτουν πολύ όμορφους ξενώνες και παραδοσιακά σπίτια ανακαινισμένα και λειτουργικά, μεταξύ των πραγματικά πολλών επιλογών προτείνουμε ενδεικτικά: Στους Ασπράγγελους, τον Ξενώνα της Βιργινίας (26530-22628). Στους Κήπους, το Σπίτι του Αρτέμη, (2653-71644). Στο Τσεπέλοβο, το ξενοδοχείο Τύμφη, (2653-81133). Στη Βίτσα το Εν χώρα Βεζίτσα (26530-71449). Στο Δίλοφο: το Αίθριο (26530-22600).

Αθλητισμός
Σκοποβολή, σε όμορφο υψίπεδο, στο Δημοτικό Σκοπευτήριο στους Ασπράγγελους. Για τους λάτρεις της ταχύτητας και του μηχανοκίνητου αθλητισμού, διοργανώνεται το Ηπειρωτικό Ράλι στο Ζαγόρι, το Ράλι Δωδώνης αλλά και αγώνες Moto Cross σε υπέροχες χωμάτινες διαδρομές. Επίσης υπάρχουν ιδανικές τοποθεσίες και για όσους αγαπούν τις διαδρομές με τζιπ 4Χ4. Στο Μέτσοβο στη θέση «Πολιτσιές», ένα οροπέδιο εκπληκτικής ομορφιάς, πλάι στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, υπάρχει χιονοδρομικό κέντρο με έξι πίστες, με κλιμακωτούς βαθμούς δυσκολίας από πολύ εύκολες ως πολύ δύσκολες και επιπλέον μία πίστα 7 χιλιομέτρων ανωμάλου δρόμου. Επίσης στη στη θέση «Καρακόλι» υπάρχει επίσης χιονοδρομικό κέντρο με δύο πίστες. Υπάρχουν επίσης δύο τελεφερίκ. Ενοικιάζεται και στα δύο εξοπλισμός σκι. Τα ποτάμια Αώος και Βοϊδομάτης (τα ιδανικότερα ίσως της Ευρώπης) προσφέρουν στους λάτρεις των υδάτινων σπορ και της περιπέτειας δυνατές συγκινήσεις. Μέσα από μία εκπληκτική διαδρομή στη χαράδρα του εθνικού δρυμού Βίκου - Αώου από τη γέφυρα του Βοϊδομάτη ως τη γέφυρα Κλειδωνιάς. Ο Άραχθος, ο Καλαμάς, ο Βενέτικος και ο Καλαρρύτικος προσφέρονται για εκπληκτικές διαδρομές ακόμη και για αρχάριους. Για όλες τις διαδρομές υπάρχουν έμπειροι οδηγοί. Προγράμματα αναρρίχησης οργανώνονται στο Πάπιγκο Ζαγορίου, στο Μικρό Βίκο (Βικάκι), στον Αώο, στη Γκαμήλα, στην Αστράκα και σε πολλά άλλα μέρη. Πολλές πίστες υπάρχουν για εκείνους που θέλουν να νοιώσουν την αδρεναλίνη τους να ανεβαίνει κυριολεκτικά στα ύψη καθώς στην περιοχή λειτουργεί όμιλος αιωροπτεριστών. Πρακτικές δοκιμές για την εκμάθηση αρχαρίων γίνονται στη Μανωλιάσα και το Μιτσικέλι. Βάση αιωροπτεριστών υπάρχει και στους Ασπραγγέλους Ζαγορίου. Ιππασία μπορείτε να κάνετε σε πολλά χωριά του Ζαγορίου, όπως και ορειβασία. Καταφύγιο λειτουργεί στη θέση Δίσελο στην Τύμφη, το καταφύγιο Άστρακας σε ύψος 1950 μ. ΕΟΣ Πάπιγκου, 26530-41335.
Τράπεζες
Στα Ιωάννινα: Αγροτική, Alpha Bank, Αττικής, Γενική, Eurobank, Εθνική, Εμπορική, Πειραιώς, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.

Έθιμα – Εκδηλώσεις
24 Ιουνίου, πανηγύρι του Αγίου Ιωάννη στη Μονή Ρογκόβου (Τσεπέλοβο)
Καλοκαιρινές πολιτιστικές εκδηλώσεις (μουσική, χορός, θέατρο) στο Τσεπέλοβο.
20 Ιουλίου, πανηγύρι του Προφήτη Ηλία (Καπέσοβο)
26 Ιουλίου, πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής (Δίλοφο, Σκαμνέλλι)
Αρχές Αυγούστου, Σαρακατσάνικο Αντάμωμα στο Γυφτόκαμπο.
6 Αυγούστου, πανηγύρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα (Κήποι)
15 Αυγούστου, πανηγύρι της Παναγίας (Ασπράγγελοι, Δίλοφο, Κήποι, Κουκκούλι, Βίτσα, Τσεπέλοβο).
Τον Αύγουστο στο Κουκκούλι διεξάγονται τα Λαζαρίδεια, πολιτιστικές εκδηλώσεις με παραδοσιακούς χορούς, παραστάσεις, περιπατητικές δράσεις στα γεφύρια, εκθέσεις φωτογραφίας κ.ά.
8 Σεπτεμβρίου, πανηγύρι της Παναγιάς (Βραδέτο)
28 Οκτωβρίου, εκδηλώσεις μνήμης για τη Ζαγορίτισα γυναίκα στο χώρο του μνημείου της Ζαγορίτισας (Ασπράγγελοι).
6 Δεκεμβρίου, πανηγύρι του Αγίου Νικολάου (Κήποι)

Internet
Ορειβατικές διαδρομές, www.katafigiovaliacalda.com/grpage4.html
Πεζοπορικες διαδρομές, www.apodrasi.gr/drastiriothtes/pezo/pezo_programmata.htm
Πεζοπορικός Όμιλος Αθηνών, σελίδες με οδηγίες για χρήση GPS, www.poa.gr/gps.htm
Ο τόπος συνάντησης των Σαρακατσάνων στο Δίκτυο, www.sarakatsanos.gr
Ζαγοροχωρια στο internet, www.e-city.gr/ioannina/home/view/1000.php
Φωτογραφική αποτύπωση διαδρομών στα Ζαγοροχώρια, freewind.tripod.com/tr_zagori.htm
Φωτογραφικές αποτυπώσεις, www.geocities.com/red_transalper/zagori.htm
Οικοτουρισμός στην Ήπειρο και τα Ζαγοροχώρια, www.ecotour-epirus.gr/eco
Τα χωριά της περιοχής, www.epirus.org/gr/ep_zagor.html
Πληροφορίες για τα Ζαγόρια, www.epirusnews.gr/tours/ioannina/2.html
Πρόγνωση καιρού νομού Ιωαννίνων, www.physics.uoi.gr/seci/weather.html
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, www.uoi.gr
Φωτογραφίες και πληροφόρηση για δραστηριότητες στη φύση, www.gianniskofinas.com/Taxidia/zagorohoria/zagorohoria.htm
Οδηγός χλωρίδας στο Ζαγόρι, www.zagorama.com/Chlorida/text1.html
Οδηγός ειδικών θεμάτων για τα Ζαγοροχώρια, www.zagorama.com
Παραδοσιακές καλλιέργειες στα Ζαγόρια, www.zagorama.com/meleti/index.htm
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων, www.nomioan.gr/
Περιφέρεια Ηπείρου, www.regionofepirus.gr

Αυτό το κείμενό μου δημοσιεύτηκε στο ταξιδιωτικό έντυπο ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ - Εφημερίδα Ημερησία, τ. 12 2004-2005

Δεν υπάρχουν σχόλια: